Δηλώσεις Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ.Γ. Σουφλιά για το ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Δηλώσεις του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ

κ. ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΟΥΦΛΙΑ

για το ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Αθήνα, 6 Οκτωβρίου 2005

1. Τι παραλάβαμε από την προηγούμενη κυβέρνηση

Η δημιουργία συστήματος Εθνικού Κτηματολογίου είναι θεμελιώδες έργο για τη χώρα μας, αφού αποτελεί κομβικό εργαλείο προγραμματισμού, ορθολογικής οργάνωσης και ανάπτυξης της χώρας. Θα ανέμενε επομένως κανείς, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, να είχε τεθεί σε απόλυτη προτεραιότητα και να είχε αντιμετωπισθεί με την ανάλογη σοβαρότητα και υπευθυνότητα, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και σε επίπεδο εκτέλεσης και εποπτείας. Δυστυχώς όμως, όσο αδιανόητο κι αν ακούγεται, σήμερα αποτελούμε εξαίρεση στον ευρωπαϊκό χώρο όσον αφορά στο κτηματολόγιο.
Το χειρότερο ίσως είναι ότι το κτηματολόγιο σχεδιάσθηκε και εκτελέσθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση κατά τρόπον προβληματικό, με αποτέλεσμα να απαξιωθεί αυτό στα μάτια της ελληνικής κοινωνίας και να τεθεί υπό αμφισβήτηση η αξιοπιστία των ελληνικών αρχών από τη συγχρηματοδοτούσα το έργο Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κτηματογράφηση, που ξεκίνησε πριν από μία δεκαετία (1995), σχεδιαζόταν να καλύψει περίπου 19 εκ. δικαιώματα με αρχικό προϋπολογισμό 138 εκ. ευρώ με χρόνο ολοκλήρωσης μέχρι το 2000. Δυστυχώς, το τελικό αποτέλεσμα ήταν να προχωρήσει η κτηματογράφηση για 5,8 εκ. δικαιώματα με αρχικό προϋπολογισμό 93 εκ. ευρώ και εκτιμώμενο τελικό κόστος 500 εκ. ευρώ και προβλεπόμενο χρόνο ολοκλήρωσης το 2006. Δηλαδή σε διπλάσιο χρόνο με πενταπλάσιο κόστος πραγματοποιήθηκε μικρό τμήμα (περίπου το 1/3) των αρχικών προγραμμάτων.

Είναι γνωστό επίσης στην ελληνική κοινή γνώμη το τεράστιο πρόβλημα που δημιουργήθηκε όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνοντας κακοδιαχείριση, καθυστερήσεις και παράτυπες απευθείας αναθέσεις κατά το παρελθόν, επέβαλε με απόφασή της το 2001 πρόστιμο στη χώρα ύψους 100.000.000 Ευρώ, δηλαδή το συνολικό ποσό που είχε δώσει για το κτηματολόγιο. Συνεπεία δε αυτού του προηγουμένου αρνήθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση να χρηματοδοτήσει, στο πλαίσιο του Γ΄ ΚΠΣ, ολοκληρωμένα έργα κτηματογράφησης. Είναι εύκολο επομένως να αντιληφθεί κανείς το δυσμενές για το κτηματολόγιο κλίμα, το οποίο κλήθηκε να αναστρέψει η νέα πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και η νέα διοίκηση του κτηματολογίου.

Δεν αποτέλεσε για εμάς δίλημμα το αν θα διακόψουμε το πρόγραμμα ή θα προωθήσουμε το κτηματολόγιο σε σωστές βάσεις, αποκαθιστώντας το στα μάτια της κοινωνίας και δρομολογώντας μια δυναμική και μη αναστρέψιμη πορεία υλοποίησής του. Από την πρώτη στιγμή, αποφασίσαμε ανεπιφύλακτα να ακολουθήσουμε τη δεύτερη στρατηγική, αυτή της ορθολογικής και γρήγορης κατάρτισης του κτηματολογίου. Με τον τρόπο αυτό αποφεύχθηκε και η ανάκτηση από την κοινότητα επιπλέον 17 εκ. Ευρώ, τα οποία προειδοποιούσε ότι θα αναζητήσει ως τόκους των αρχικώς διατεθέντων και τελικώς ανακτηθέντων εκ μέρους της πόρων του Β΄ ΚΠΣ, 100 εκ. €.

2. Τι κάναμε μέχρι σήμερα

• Αυξήσαμε θεαματικά τα μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία. Έτσι, σήμερα λειτουργούν 74 από τα 97 συνολικά μεταβατικά κτηματολογικά γραφεία (ενώ το Μάρτιο του 2004 λειτουργούσαν μόνο 22 μεταβατικά Κτηματολογικά Γραφεία).
  
• Επιταχύναμε με εντυπωσιακό τρόπο τους ρυθμούς κτηματογράφησης. Συγκεκριμένα, περαιώθηκε η κτηματογράφηση σε 216 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ενώ έως το Μάρτιο του 2004 είχε περαιωθεί η κτηματογράφηση μόνο σε 36 ΟΤΑ).
  
  Τονίζω ιδιαίτερα τα δύο παραπάνω στοιχεία, για όσους υποστηρίζουν ότι δήθεν έχει τελματωθεί η προσπάθεια της κτηματολόγησης… Το αντίθετο συμβαίνει!

• Υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε με κάθε τρόπο, στελεχιακά, οργανωτικά αλλά και με την παροχή υλικοτεχνικής υποδομής, τα κτηματολογικά γραφεία που ιδρύονται με το πέρας των μελετών κτηματογράφησης, προκειμένου οι συναλλαγές των πολιτών να διενεργούνται απερίσπαστα.
  
  
• Καταγράψαμε, με συνεργασία των φορέων του κτηματολογίου με τους φορείς των εμπλεκόμενων επιστημονικών κλάδων (Ολομέλεια Δικηγορικών Συλλόγων της Χώρας, ΤΕΕ κλπ.), όλες τις ατέλειες του θεσμικού πλαισίου, προκειμένου να επιχειρηθούν οι αναγκαίες  νομοθετικές παρεμβάσεις.
  
  
• Επεξεργασθήκαμε, επαναδιαπραγματευθήκαμε και τελικώς συμφωνήσαμε σε ρεαλιστική βάση (το τονίζω αυτό διότι η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. διαπραγματευόταν για την εκτέλεση έργου 11 εκατομμυρίων δικαιωμάτων μέσα σε τρία χρόνια, όταν χρειάστηκαν δέκα και πλέον έτη για την ολοκλήρωση 5,8 εκατομμυρίων δικαιωμάτων), με την Ευρωπαϊκή Ένωση τη συγχρηματοδότηση υποστηρικτικών για το κτηματολόγιο δράσεων ύψους 79.670.000 Ευρώ μέσω του Γ’ ΚΠΣ. Επαναλαμβάνω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω του κακού παρελθόντος, αρνείται τη χρηματοδότηση των έργων κτηματογράφησης. Το πρόγραμμα αυτό, μαζί με την καλά σχεδιασμένη αυτοχρηματοδότηση του έργου, μέσω των τελών κτηματογράφησης, διασφαλίζουν τους πόρους για την επέκταση και ολοκλήρωση του κτηματολογίου σε ολόκληρη την Επικράτεια με μικρό κόστος, με απλές διαδικασίες, σε σύντομο χρόνο και με καλό αποτέλεσμα.
  
  
  

3. Το πρόγραμμά μας για το Κτηματολόγιο

Στόχος μας είναι η σύνταξη του κτηματολογίου να γίνει καλύτερα, ταχύτερα, φθηνότερα. Χωρίς τις καθυστερήσεις και τις επιβαρύνσεις του παρελθόντος.

Για την υλοποίηση αυτού του στόχου, προχωρούμε:

α) στον απαραίτητο καλό σχεδιασμό,

β) στη δημιουργία της αναγκαίας υποδομής,

γ) στην εξασφάλιση μόνιμης χρηματοδότησης,

δ) σε καίριες παρεμβάσεις στο θεσμικό πλαίσιο για το κτηματολόγιο.

Σε ό,τι αφορά στο σχεδιασμό, είμαστε έτοιμοι να αρχίσει η κτηματογράφηση όλων των δικαιωμάτωνσε όλους τους δήμους των νομών Αττικής, Θεσσαλονίκης και σε όλες τις πρωτεύουσες νομών της χώρας. Θα ολοκληρωθεί δε, αυτό το πρόγραμμα κτηματογράφησης, μέχρι το τέλος του 2010. Έτσι, μέσα στην επόμενη πενταετία θα ολοκληρώσουμε κτηματογράφηση της τάξης των 7,2 εκατ. δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων και η ψηφιοποιημένη μεταφορά στο εθνικό κτηματολόγιο 500.000 δικαιωμάτων από το κτηματολόγιο Δωδεκανήσων. Αντίστοιχα ενώ η προηγούμενη κυβέρνηση επιχειρούσε επί δέκα περίπου χρόνια την κτηματογράφηση περιοχών με 5,8 εκατ. δικαιώματα, χωρίς όμως να ολοκληρώσει τελικά ούτε καν αυτά. Και επιπλέον, σημειώνω ότι το κόστος του νέου προγράμματος κτηματογράφησης θα ανέρθει περίπου στο ποσό των 270 εκ. ευρώ, ενώ το τελικό κόστος προγράμματος κτηματογράφησης της προηγούμενης κυβέρνησης, επαναλαμβάνω ότι εκτιμάται στα 500 εκ. ευρώ.

Με βάση δε την υποδομή που δημιουργούμε, την εξασφάλιση μόνιμης χρηματοδότησης και τις νέες θεσμικές παρεμβάσεις, η ολοκλήρωση του έργου και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας θα επιταχυνθεί σημαντικά.

4. Αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο

α) Αυτοχρηματοδότηση του έργου μέσω του «τέλους κτηματολογίου»

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνείται να χρηματοδοτήσει, λόγω του αμαρτωλού παρελθόντος, έργα κτηματογράφησης μέσω του Γ’ ΚΠΣ και συγχρηματοδοτεί μόνον υποστηρικτικές δράσεις, μικρής κλίμακας σε σχέση με το ίδιο το έργο.
Το δεδομένο αυτό μας επιβάλλει, ενόψει και των δημοσιονομικών παραμέτρων της χώρας, να σχεδιάσουμε την αυτοχρηματοδότηση του έργου με «τέλος κτηματογράφησης» το οποίο θα είναι ρεαλιστικό και δίκαιο και όχι άδικο και προεκλογικού χαρακτήρα, όπως έπραξε η προηγούμενη κυβέρνηση (20 € ανά δικαίωμα). Συγκεκριμένα, το τέλος κτηματογράφησης θα έχει δύο σκέλη:

1. Το πρώτο σκέλος θα είναι 35 € ανά δικαίωμα, με εξαίρεση τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) για τους οποίους θα καταβάλλεται τέλος 20 €. Ειδικά για τις αγροτικές περιοχές, το τέλος αυτό θα καταβάλλεται το πολύ για δύο αγροτικές ιδιοκτησίες, έστω και αν δηλώνονται περισσότερες από τον ίδιο δικαιούχο.
2. Το δεύτερο σκέλος θα είναι το 1,4%ο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, από την οποία θα αφαιρούνται 20.000 Ευρώ. Το σκέλος αυτό θα επιμερίζεται στους τυχόν συνδικαιούχους (συγκυρίους ή επικαρπωτή). Έτσι οι ιδιοκτησίες μέχρι 20.000 Ευρώ δεν θα επιβαρύνονται με αυτό το σκέλος του τέλους κτηματογράφησης.

Με τα παραπάνω δεδομένα και η χρηματοδότηση του έργου θα διασφαλίζεται και η κατανομή του σχετικού βάρους στους πολίτες θα γίνεται κατά τρόπον αναλογικό και επομένως δίκαιο, αφού οι ιδιοκτήτες ιδιοκτησιών μεγαλύτερης αξίας θα φέρουν αναλογικά μεγαλύτερο βάρος, ενώ σημαντικό πλήθος μικρών ιδιοκτησιών δεν θα επιβαρυνθεί πέραν του αρχικού τέλους.

Σημειώνεται ότι η συνεισφορά του Δημοσίου στη δαπάνη κτηματογράφησης θα ανέλθει στα 250 εκ. Ευρώ, εκ των οποίων 120 εκ. Ευρώ για την κτηματογράφηση των δικών του δικαιωμάτων και 130 εκ. Ευρώ ως συμμετοχή στη δαπάνη κτηματογράφησης. Επιπλέον το δημόσιο επιβαρύνεται με το ήμισυ της δημόσιας δαπάνης που αντιστοιχεί στο Γ΄ ΚΠΣ, δηλαδή με άλλα 40 εκ. Ευρώ.

β) Απλούστευση και βελτίωση της διαδικασίας κτηματογράφησης (άρθρο 1

του σχεδίου νόμου)

Η διαδικασία κτηματογράφησης, όπως αυτή προβλέπεται σήμερα στον τροποποιηθέντα πολλάκις ν. 2308/1995, παραμένει «πολυτελής», υπό την έννοια ότι διέρχεται πολλών σταδίων, απαιτεί πολύ χρόνο και συνεπάγεται μεγάλη δαπάνη, χωρίς αυτό να αποβαίνει σε όφελος του αποτελέσματος της κτηματογράφησης.Πρέπει επομένως να απλουστευθεί. Η βασική κατεύθυνση είναι η σύντμηση του χρόνου και του κόστους της διαδικασίας κτηματογράφησης δια της καταργήσεως της δεύτερης ανάρτησης και της συγχώνευσης των σχετικών διαδικασιών στο πλαίσιο της μόνης ανάρτησης. Τα συλλεγόμενα στοιχεία θα διασταυρώνονται, θα ελέγχονται και θα τυγχάνουν νομικής και τεχνικής επεξεργασίας, εν συνεχεία δε θα αναρτώνται μία μόνο φορά, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να υποβάλουν είτε αιτήσεις διορθώσεως για απλά (πρόδηλα) σφάλματα, είτε ενστάσεις ενώπιον επιτροπής, στην οποία θα προΐσταται δικαστικός λειτουργός.

γ) Απλοποίηση διαδικασιών στο στάδιο της λειτουργίας του κτηματολογίου προς τον σκοπό της βελτίωσης του τελικού κτηματολογικού προϊόντος (άρθρο 2 του σχεδίου νόμου)

Οι νομοθετικές αλλαγές για τη διευκόλυνση της λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων αποτελούν αίτημα των νομικών, των τεχνικών αλλά και των συναλλασσομένων πολιτών. Οι σχετικές διατάξεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου είναι αποτέλεσμα συνεργασίας στελεχών του κτηματολογίου με εκπροσώπους τόσο του νομικού κόσμου, στο πλαίσιο Επιτροπής που συνεστήθη με κοινή πρωτοβουλία του κτηματολογίου και της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας και στην οποία μετείχαν 6 Πρόεδροι Δικηγορικών Συλλόγων, όσο και του τεχνικού κόσμου, στο πλαίσιο της συμμετοχής στελεχών του κτηματολογίου σε αντίστοιχη Επιτροπή του Τ.Ε.Ε. Εκπρόσωποι και άλλων φορέων (συμβολαιογράφων, υποθηκοφυλάκων, δικαστικών επιμελητών, ιδιοκτητών ακινήτων) κλήθηκαν να λάβουν γνώση και οι απόψεις τους ελήφθησαν υπόψη.
Το βασικό πρόβλημα που υπάρχει σήμερα στο στάδιο της λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων εντοπίζεται στους μηχανισμούς, με τους οποίους διορθώνονται οι αρχικές εγγραφές, όταν αυτές είναι για οποιονδήποτε λόγο ανακριβείς. Είναι γεγονός ότι μετά το πέρας του διοικητικού σταδίου της κτηματογράφησης διορθώσεις στο κτηματολόγιο θα πρέπει να γίνονται, κατά κανόνα, μέσωδικαστικού ελέγχου. Διαπιστώσαμε όμως περιπτώσεις, στις οποίες είτε αυτό δεν είναι καθόλου αναγκαίο είτε πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο ειδικής σύντομης διαδικασίας. Στο πλαίσιο αυτό παρεμβαίνουμε προς τις εξής κατευθύνσεις:

1. Εν πρώτοις, όσον αφορά στη διαδικασία με την οποία διορθώνονται σήμερα οι εγγραφές, όταν αυτές εμφανίζουν σφάλματα, τα οποία μπορούν με ασφάλεια να διορθωθούν με απλή αίτηση προς τον υποθηκοφύλακα-προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου. Σήμερα τέτοιες διορθώσεις μπορεί να διενεργήσει ο υποθηκοφύλακας μόνον όταν πρόκειται για τα λεγόμενα πρόδηλα σφάλματα, τα οποία όμως ο νόμος περιορίζει σημαντικά (σφάλματα στο ονοματεπώνυμο, αριθμητικά σφάλματα). Είναι προφανές ότι ο υποθηκοφύλακας θα πρέπει να είναι σε θέση να επιχειρεί και άλλες διορθώσεις, όταν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις που εγγυώνται ότι δεν θα πρόκειται για αυθαίρετη κρίση ενός εκάστου προσώπου. Παραδειγματικά αναφέρω την περίπτωση που σε ένα ακίνητο με δύο συνιδιοκτήτες σε ποσοστό 50%, οι οποίοι έχουν μάλιστα κοινό τίτλο κτήσης, δηλαδή το ίδιο συμβόλαιο, ο μεν ένας καταχωρίζεται στο κτηματολόγιο ενώ ο άλλος όχι είτε επειδή παρέλειψε να υποβάλει δήλωση είτε για άλλον λόγο. Ή ακόμη την περίπτωση εσφαλμένης περιγραφής μιας οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, ενώ η ορθή περιγραφή της προκύπτει από τον μεταγεγραμμένο συμβόλαιο σύστασης της οριζόντιας ιδιοκτησίας και μπορεί έτσι να διορθωθεί η εγγραφή στο κτηματολόγιο. Όλες αυτές οι περιπτώσεις έχουν καταγραφεί επιμελώς και είμαστε σήμερα έτοιμοι να προχωρήσουμε στις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις. Σημειώνω όμως ότι οι διευκολύνσεις αυτές δεν έχουν ως στόχο να επιβραβεύσουν όσους αδιαφορούν για τις υποχρεώσεις τους και δεν υποβάλουν δηλώσεις. Για τον λόγο αυτό, ανεξάρτητα από τη δυνατότητα διορθώσεως, θα επιβάλλεται «τσουχτερό» πρόστιμο σε όσους δεν υποβάλλουν δήλωση, το οποίο θα κυμαίνεται μεταξύ 100 - 1500 €, ανάλογα με τον χρόνο υποβολής της εκπρόθεσμης δήλωσης.
   
   
2. Πέραν αυτών, θα πρέπει να επιταχυνθεί και απλουστευθεί η διαδικασία δικαστικής διορθώσεως των εγγραφών με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη», δηλαδή στις περιπτώσεις που κάποιος πολίτης δεν δήλωσε την ιδιοκτησία του, έχει όμως τους τίτλους του και εμφανίζεται μετά το πέρας της κτηματογράφησης ζητώντας να διορθωθεί η σχετική εγγραφή στο κτηματολόγιο. Σήμερα η διόρθωση γίνεται μόνο μέσω αυστηρής δικαστικής διαδικασίας και σε αντιδικία με τον Ο.Κ.Χ.Ε., η διαδικασία δε αυτή είναι πολύ χρονοβόρα (χρειάζεται διάστημα τουλάχιστον 2 ετών) και συνεπάγεται μεγάλο κόστος (τουλάχιστον 1500 Ευρώ). Αυτό πρέπει να αλλάξει, ώστε οι διορθώσεις αυτού του τύπου να γίνονται με την πολύ απλή, σύντομη και όχι δαπανηρή διαδικασία της «εκούσιας δικαιοδοσίας», στην οποία ο Κτηματολογικός Δικαστής θα αποφαίνεται χωρίς αντιδικία. Η διαδικασία αυτή ολοκληρώνεται συντομότατα και δεν συνεπάγεται κόστος μεγαλύτερο των 400 Ευρώ. Με τον τρόπο αυτό και η εγγύηση του δικαστικού ελέγχου διατηρείται στον αναγκαίο για την περίπτωση βαθμό, και οι συναλλαγές διευκολύνονται.
   
   
3. Επιπλέον, με τις νέες διατάξεις επιλύεται και το πρόβλημα που αφορά στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ του καταχωρισθέντος στο κτηματολόγιο εμβαδού και του εμβαδού του συμβολαίου. Στις νέες διατάξεις διευκρινίζεται ότι γίνεται δεκτή απόκλιση, η οποία θα είναι της τάξεως του 10%, μεταξύ του εμβαδού του Κτηματολογίου και του εμβαδού που προκύπτει από οποιαδήποτε άλλη πηγή (συμβόλαιο, πολεοδομία κλπ) Εντός λοιπόν u945 αυτής της απόκλισης καμιά συνέπεια δεν θα έχει η διαφορά μεταξύ των δύο μετρήσεων, έτσι ώστε να μην κωλύονται ούτε η έκδοση οικοδομικής άδειας, ούτε η μεταβίβαση του οικοπέδου κλπ. Εάν βεβαίως η διαφορά υπερβαίνει τα όρια αυτά, τότε είναι σαφές ότι υπάρχει διαφορά ως προς το ίδιο το ακίνητο, που πρέπει να επιλυθεί διοικητικά ή δικαστικά. Σχετικώς θα εκδοθεί και διευκρινιστική εγκύκλιος προς τις πολεοδομίες, με την οποία θα καθίσταται σαφές, στο πνεύμα των προαναφερθέντων, ότι δεν θα πρέπει να λαμβάνουν ως δεσμευτικό το εμβαδόν του Κτηματολογίου.
   
   
4. Τέλος, επιλύονται σειρά άλλων διαδικαστικών προβλημάτων, που ταλαιπωρούν σήμερα τους πολίτες στις συναλλαγές με τα κτηματολογικά γραφεία. Με τις αλλαγές αυτές δημιουργείται πλέον ένα νέο και ασφαλές θεσμικό πλαίσιο για την εκπόνηση των μελετών κτηματογράφησης. Ταυτόχρονα διασφαλίζεται η χρηματοδότηση του έργου τόσο σε επίπεδο σύνταξης όσο και σε επίπεδο λειτουργίας κτηματολογίου. Βελτιώνεται επίσης η νομοθεσία σε πολλά πρακτικής σημασίας ζητήματα, τα οποία ανέδειξε η λειτουργία των πρώτων κτηματολογικών γραφείων.

5. Άλλα σημαντικά θέματα

Με τις παραπάνω θεσμικές αλλαγές επιλύουμε σοβαρά προβλήματα και φυσικά θα παρεμβαίνουμε όποτε κρίνουμε αυτό αναγκαίο. Ήδη εξετάζουμε με προσοχή ένα ζήτημα που χρήζει αντιμετώπισης και συγκεκριμένα:
Ένα σοβαρό πρόβλημα, που η πολιτεία οφείλει πράγματι να αντιμετωπίσει και επιλύσει οριστικά κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τον 21ο αιώνα, και το οποίο αναδεικνύεται από την κτηματογράφηση, είναι οι «κρυμμένες» ιδιοκτησιακές αξιώσεις του δημοσίου στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές, δηλαδή οι αξιώσεις που δεν στηρίζονται σε συγκεκριμένους και σαφείς τίτλους κυριότητας και οι οποίες ουδέποτε ουσιαστικά ασκήθηκαν, ασκούνται δε για πρώτη φορά με αφορμή τη διαδικασία του κτηματολογίου, προκαλώντας ανεπίτρεπτη κοινωνική αναστάτωση και ανατροπή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των πολιτών ότι δε θα αμφισβητηθούν οι ιδιοκτησίες τους. Οι αξιώσεις αυτές θεμελιώνονται σε διατάξεις απαρχαιωμένες αλλά και u945 ασαφείς, οι οποίες ως εκ τούτου χρήζουν αναθεώρησης. Το θέμα είναι από τη φύση του πολύ σημαντικό και απασχολεί και το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Θα τύχει ενδελεχούς νομικής επεξεργασίας και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα εισηγηθούμε τις αναγκαίες για τη επίλυσή του ρυθμίσεις.