Το θεσμικό πλαίσιο για τη σύνταξη και τήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου συγκροτείται από δύο βασικά νομοθετήματα, ένα για την κτηματογράφηση και ένα για την τήρηση και λειτουργία του Κτηματολογίου. 

Ν.4164 / 2013

Συμπλήρωση των διατάξεων περί Εθνικού Κτηματολογίου και άλλες ρυθμίσεις

Απόφαση Υπουργού ΠΕΚΑ 45246/22.08.2013

ΦΕΚ τΒ'/2203/6-9-2013​

Κατηγοριοποίηση αρμοδιοτήτων της εταιρείας «ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ανώνυμη Εταιρεία» (διακριτικός τίτλος «ΕΚΧΑ Α.Ε.»), σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 4164/2013 (Α΄156)​ 

N.4361/2016

ΦΕΚ τΑ΄/10/1.2.2016

Ρύθμιση θεμάτων μεταθέσεων οπλιτών, μέριμνας προσωπικού και άλλες διατάξεις​ (άρθρο 37: τροποποίηση του άρθρου 6 του Ν. 2664/98 για την επιμήκυνση της προθεσμίας διόρθωσης αρχικών εγγραφών για τους κατοίκους εσωτερικού).

Οδηγία γεωμετρικών μεταβολών για κτηματολογικά διαγράμματα

​

Διευκρινήσεις επί του εντύπου της περίληψης καταχώρισης εγγραπτέας πράξης

Εγκύκλιος για την εφαρμογή του Ν.3481/2006

Εγκύκλιος για την εφαρμογή της τροπολογίας για τις διορθώσεις εγγραφών άγνωστου ιδιοκτήτη 

Εγχειρίδιο Λειτουργίας Κτηματολογικών Γραφείων​

Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή του Ν. 4014/2011 σε σχέση με το Κτηματολόγιο


Συμπληρωματικές διευκρινίσεις (1) σχετικά με την εφαρμογή του Ν. 4014/2011 σε σχέση με το Κτηματολόγιο

Οδηγίες Καταχώρησης Διοικητικών Πράξεων στο Κτηματολόγιο

Διαδικασία ένταξης πράξης εφαρμογής (έχει αντικατασταθεί από την Έκδοση 2.0-Μάιος 2014)

Οδηγίες καταχώρισης κυρωμένων πράξεων εφαρμογής στο Κτηματολόγιο (Έκδοση 2.0-Μάιος 2014)

 

Ο νόμος 3481/2006 έθεσε σε νέες βάσεις το Εθνικό Κτηματολόγιο, τόσο σε επίπεδο κτηματογράφησης,  αφού απλοποιεί και επιταχύνει τη διαδικασία ολοκλήρωσής της,  εξασφαλίζοντας παράλληλα την χρηματοδότηση του έργου, όσο και σε επίπεδο εφαρμογής του θεσμού. 

Αναλυτικότερα, οι σημαντικότερες αλλαγές, που επέφερε η νομοθετική τροποποίηση, είναι οι ακόλουθες: 

1. Μειώθηκε ο χρόνος και το κόστος της διαδικασίας κτηματογράφησης. Καταργείται η δεύτερη ανάρτηση και συγχωνεύονται οι σχετικές διαδικασίες, στο πλαίσιο της μόνης ανάρτησης. Τα στοιχεία που συλλέγονται θα διασταυρώνονται και θα ελέγχονται. Στη συνέχεια, θα αναρτώνται μία μόνο φορά, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν είτε αιτήσεις διορθώσεως για απλά (πρόδηλα) σφάλματα, είτε ενστάσεις ενώπιον επιτροπής, στην οποία θα προεδρεύει δικαστικός λειτουργός. 
2. Απλοποιήθηκε η διαδικασία διόρθωσης για τα λεγόμενα «πρόδηλα σφάλματα» των αρχικών εγγραφών. Ύστερα από μία απλή αίτηση των ενδιαφερομένων, που υποβάλλεται προς τον Προϊστάμενο του κατά τόπον αρμοδίου Κτηματολογικού Γραφείου, ο τελευταίος  μπορεί να διορθώνει τα λεγόμενα πρόδηλα σφάλματα των αρχικών εγγραφών, δηλαδή σφάλματα που αναφέρονται σε οποιοδήποτε στοιχείο της εγγραφής και ιδίως στο δικαιούχο, στο δικαίωμα, στον τίτλο κτήσης και στο ιδιοκτησιακό αντικείμενο (ακίνητο), υπό προϋποθέσεις που εγγυώνται ότι δεν θα πρόκειται για αυθαίρετες μεταβολές. 
3. Επιταχύνθηκε και απλοποιήθηκε η διαδικασία δικαστικής διόρθωσης των αρχικών εγγραφών με την ένδειξη «ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ». Στην περίπτωση που κάποιος δικαιούχος  δεν δηλώσει το δικαίωμα της κυριότητας του επί ακινήτου  κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης, τότε το εν λόγω ακίνητο εγγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο με την ένδειξη «ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ». Ο δικαιούχος,  εφόσον διαθέτει τους σχετικούς τίτλους ιδιοκτησίας μπορεί να ζητήσει να διορθωθεί η σχετική εγγραφή και μετά την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης. Μέχρι σήμερα, η διόρθωση γινόταν μόνο μέσω αυστηρής, πολυδάπανης και μακρόχρονης δικαστικής διαδικασίας.  Οι διορθώσεις αυτού του τύπου θα γίνονται πλέον με την πολύ  απλή και σύντομη διαδικασία της «εκούσιας δικαιοδοσίας», στην οποία το δικαστήριο κρίνει χωρίς αντιδικία το αίτημα διόρθωσης και η διαδικασία ολοκληρώνεται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτό και η εγγύηση του δικαστικού ελέγχου διατηρείται και οι συναλλαγές διευκολύνονται. 
4. Εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση του έργου. Το κόστος του Κτηματολογίου υπολογίζεται στα 1,5 δις ευρώ. Εφόσον πλέον δεν το χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, προχωρήσαμε στην αυτοχρηματοδότηση του έργου με ρεαλιστικό και δίκαιο «τέλος κτηματογράφησης». Επιπλέον, το δημόσιο θα συνεισφέρει στο έργο, καταβάλλοντας 260 εκατομμύρια ευρώ.

Το τέλος κτηματογράφησης έχει δύο σκέλη, ένα  σταθερό, που είναι 35 ευρώ ανά δικαίωμα και ένα μεταβλητό 1‰ επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Ειδικότερα για τις:

ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ (ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΥΠΟ ΕΝΤΑΞΗ): 

• Το σταθερό σκέλος των 35 ευρώ ανά δικαίωμα καταβάλλεται στην αρχή της διαδικασίας κτηματογράφησης κατά την υποβολή της δήλωσης για το εγγραπτέο δικαίωμα  επί του ακινήτου.  
• Για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) καταβάλλεται τέλος 20 ευρώ. Το τέλος αυτό καταβάλλεται μόνο αν οι χώροι αυτοί είναι αυτοτελείς ιδιοκτησίες, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο οικόπεδο και δεν είναι παρακολουθήματα του διαμερίσματος. 
• Ειδικά για τις αγροτικές περιοχές, τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εγγραπτέο δικαίωμα σε περισσότερα του ενός ακίνητα, καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο μόνο εγγραπτέα δικαιώματα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού αυτών. Αυτό ισχύει μόνο τους δικαιούχους δικαιωμάτων κυριότητας και δουλείας. 
• Το μεταβλητό σκέλος του 1‰ καταβάλλεται με την ολοκλήρωση της διαδικασίας κτηματογράφησης. 
• Το αναλογικό τέλος κτηματογράφησης καταβάλλεται από τους κυρίους ή επικαρπωτές και καθορίζεται σε ποσοστό 1‰ επί της πέραν των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ αξίας του ακινήτου, που θα προκύπτει από την τιμή ζώνης, την παλαιότητα και τον όροφο. Στην περίπτωση συνδικαιούχων οι 20.000€ εξαιρούνται για κάθε έναν συνδικαιούχο.
• Το μεταβλητό σκέλος αυτό επιμερίζεται στους τυχόν συνδικαιούχους (συγκυρίους ή επικαρπωτή). 
• Σε κάθε περίπτωση ως ανώτατο ύψος του αναλογικού αυτού σκέλους του τέλους κτηματογράφησης ορίζεται το ποσό των 900 ευρώ. 

 ΠΑΛΑΙΕΣ ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ

• Για τις παλαιές κτηματογραφήσεις οι πολίτες θα καταβάλλουν μόνο το πάγιο τέλος των 35 ευρώ, καθώς για τις κτηματογραφήσεις αυτές το Δημόσιο έχει ήδη δαπανήσει σημαντικά ποσά. Δυστυχώς, η δυνατότητα αυτή δεν υπάρχει για τις μελλοντικές κτηματογραφήσεις. Και στην περίπτωση αυτή ισχύουν όσα προαναφέρθηκαν για τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, γκαράζ) και τις αγροτικές περιοχές.